جنگ‌وصلح در سبد خرید دیجیتال
در یک‌چشم برهم‌زدن، دوازده روز جنگ کافی بود تا شیوه خرید میلیون‌ها ایرانی به‌طور کامل دگرگون شود. گزارش تازه دیجی‌کالا با عنوان «جنگ ۱۲ روزه» که در کنار گزارش سال این مجموعه منتشر شده است، تصویری روشن از این تغییر ارائه می‌دهد؛ روایتی که از روزهای پرالتهاب جست‌وجوی اقلام بقا آغاز شد و با پایان بحران، به بازگشت مردم به ترندهای جهانی و کالاهای سرگرمی ختم شد.
این داده‌ها نه فقط بازتابی از عملکرد بزرگ‌ترین پلتفرم تجارت الکترونیک کشور، بلکه آینه‌ای از وضعیت روانی جامعه در مواجهه با بحران و بازگشت سریع آن به زندگی عادی است.
فصل اول: روزهای بحران و آمادگی (۲۴ خرداد - ۵ تیر)
در روزهای نخست جنگ، اضطراب و نگرانی در سبد خرید کاربران دیجی‌کالا به‌وضوح دیده می‌شد. تمرکز مردم روی کالاهایی بود که برای بقا و مواجهه با شرایط غیرمنتظره ضروری به نظر می‌رسید.
شارژر خورشیدی با جهش حیرت‌انگیز ۱۲۴۵ درصدی، صدرنشین جست‌وجوها شد؛ نشانه‌ای از ترس گسترده نسبت به قطعی برق.
اقلام خوراکی ماندگار مانند کنسرو (۹۶۹ درصد)، نان خشک (۸۵۵ درصد) و برنج پاکستانی (۶۸۱ درصد) در صدر توجه بودند؛ اجزای اصلی «کوله شرایط اضطراری».
در حوزه تجهیزات و سلامت، رشد جست‌وجو برای پاوربانک خورشیدی (۷۵۴ درصد)، کیف کمک‌های اولیه (۶۵۳ درصد) و نوار تست قند خون (۶۴ درصد) حکایت از دغدغه تأمین نیازهای پزشکی داشت.
در فروش نیز بازتاب این ترس‌ها کاملاً مشهود بود:
نوار تست قند خون با رشد ۲۹۶ درصدی به پرفروش‌ترین کالای سلامت بدل شد.
کیف پول سخت‌افزاری با جهش ۲۱۸ درصدی در صدر فروش کالاهای دیجیتال قرار گرفت؛ اقدامی برای حفظ سرمایه‌های رمزارزی در روزهای نااطمینانی.
در سوپرمارکت آنلاین، فروش کنسروها و برنج خارجی جهش قابل‌توجهی داشت.
فصل دوم: بازگشت به زندگی (۶ تیر - ۲۴ تیر)
با پایان جنگ، اولویت‌ها به‌سرعت تغییر کردند. همان جامعه‌ای که چند روز پیش درگیر ذخیره مواد غذایی و اقلام اضطراری بود، ناگهان به دنبال بازگشت به زندگی عادی و سرگرمی شد.
عروسک لبوبو با رشد خیره‌کننده ۳۲۰۰ درصدی، به پرجست‌وجوترین کالا در دیجی‌کالا تبدیل شد؛ نمادی از چرخش ناگهانی ذهنیت مردم از «بقا» به «تفریح».
کنسول‌های بازی با رشد ۸۵۲ درصدی و پس از آن دسته‌های بازی (۱۰۲ درصد) و بازی‌های کنسول (۹۳ درصد)، صدرنشین فروش در بخش دیجیتال شدند.
در گروه کالاهای کاربردی، بازدید لپ‌تاپ‌ها (۳۰ درصد) و ساعت‌های هوشمند (۲۲ درصد) افزایش یافت؛ نشانه‌ای از بازگشت آرام به روال زندگی روزمره.
هم‌زمان، فروش کالاهای بحران محور مانند مودم ADSL و کیف پول سخت‌افزاری، با سقوط چشمگیر روبه‌رو شد.
فراتر از داده‌ها؛ آینه‌ای از جامعه
این گزارش نشان می‌دهد که در لحظه‌های بحران، هرم نیازهای مردم به‌سرعت به‌قاعده خود بازمی‌گردد؛ بقا و امنیت در صدر قرار می‌گیرند و همه اولویت‌های دیگر به حاشیه می‌روند. اما به‌محض بازگشت آرامش، جامعه میل شدیدی به جبران روزهای سخت و بازسازی روحیه خود از طریق خرید کالاهای سرگرمی و ترندهای جهانی پیدا می‌کند.
برای کسب‌وکارها، این داده‌ها یک هشدار و درعین‌حال یک فرصت هستند. هشدار از این منظر که در شرایط بحران، بازار می‌تواند ظرف چند ساعت دگرگون شود و فرصت، چرا که انعطاف‌پذیری و آمادگی برای پاسخ به چنین تغییراتی، کلید بقا و موفقیت در دنیای ناپایدار امروز است.
